Nieuwsbrief mei ‘Het is Tijd’
Marion Wolfis | 9 mei 2023 | Nieuwsbrieven
Beste allen,
We zijn blij met jullie enthousiasme over het programma en de illustratie bij het thema van dit jaar; Het is Tijd. Wij kijken ook uit naar deze jubileumeditie!
In deze nieuwsbrief zal ik voor jullie de eerste dag toelichten van het programma. Mocht je geïnteresseerd zijn om eerst het programma in zijn geheel te bekijken, klik dan hier.
Maar voordat ik dat doe wil ik jullie nog wijzen op onze Facebook pagina waar veel leuke en interessante posts worden geplaatst rond deze editie en het thema ‘Het is Tijd’ door onze creatieve denktank Simon Fiore, Mariël Holtermans, Melanie de Boever, Sammy Maipauw en Anaïs Lorrez. Mocht je zelf ook geïnteresseerd zijn om lid van de denktank te worden kan je een berichtje sturen.
Programma Summer University Psychoanalyse
maandag 3 juli 9:30 uur-11:00 uur.
Simone Logtenberg zal als voorzitter van de organisatie van de Summer University Psychoanalyse iedereen een warm welkom heten.
Ze zal naast het inleiden en modereren van verschillende lezingen, donderdag 6 juli in een van de parallelsessies de casuïstiekbespreking leiden. Bij deze bespreking kunnen jullie met elkaar kijken hoe jullie de problematiek van de patiënt psychoanalytisch kunnen begrijpen. Mocht je zelf een casus in willen brengen kan dat ook. De groep is niet groot, dus schrijf je tijdig in wanneer je op een plek wilt rekenen!
‘Tot in de eeuwigheid’.
Sylvia Janson is onze eerste gastspreker en ze begint dus het eerste uur deze week wat heel toepasselijk is, want zij zat in de organisatie van de Summer University Psychoanalyse van het eerste uur. Zij heeft hier trouwens heel leuk over geschreven in het tijdschrift voor psychoanalyse & haar toepassingen; “De kracht van diversiteit” (TVPA 28, 2022/4), maar daarover later meer. Ze gaat spreken over de tijdloosheid van de psychoanalyse. Ik ben benieuwd wat ze hierover gaat zeggen, want de therapeutische situatie die we construeren is doordrenkt met tijdsaspecten: we werken meestal in sessies van 45 minuten die elkaar op vaste intervallen opvolgen, waarbij elke sessie een vast geheel is met zijn eigen duidelijke tijdsgrenzen.
Ik ga ervan uit dat het allemaal aan bod gaat komen, want Sylvia bespreekt de belangrijkste uitgangspunten van de psychoanalyse en ze gaat in op de vraag waarom mensen ook of misschien wel juist heden ten dage in psychoanalyse gaan.
Sylvia Janson bespreekt de volgende vragen;
Hoewel de psychoanalyse sinds zijn oorsprong enorme ontwikkelingen heeft doorgemaakt en er inmiddels veel nieuwe theorieën en inzichten zijn, is de essentie van de psychoanalyse niet veranderd. Wat is die essentie en waarom zou de psychoanalyse ‘eeuwigheidswaarde’ hebben? En geldt dit zowel voor de psychoanalyse als theorie als voor de psychoanalyse als behandeling? -Sylvia Janson
Van 11:00-11:30 uur
We hebben dan een half uur koffie- en theepauze in de hal. We kunnen elkaar dan even spreken met een kop koffie en iets lekkers.
Van 11:30-12:30
‘Alles op z’n tijd’
Nelly Vlietstra is onze volgende spreker en zij gaat in op het ontstaan van een gevoel van continuïteit gedurende de ontwikkeling in de eerste levensjaren.
Interessant; ‘een gevoel van continuïteit’.
Tijd is een abstractie die voor ons onzichtbaar is. We zien het niet, ook al kunnen we naar de klok kijken en tijd op de klok markeren. Bij timing werkt dat anders. Dat kan intern en extern zijn. Zo hebben we een hartslag. Die hebben we trouwens ook voortdurend in de baarmoeder gehoord. We ademen. Vrouwen menstrueren een groot deel van hun leven elke maand. Dat gaat om timing van het lichaam, ritmische herhalingen. Bij externe timing kan je denken aan seizoenen. Er is dag en nacht en er zijn de getijden. Het zijn allemaal vormen van timing die deel uitmaken van de ritmische realiteit van ons lichamelijke zelf.
Tussen baby’s en ouders gaat het ook over timing. En de taal die we gebruiken om over deze ontmoetingen te praten, gaat ook over tijd, ritme en timing zoals de woorden synchroniciteiten en afstemming.
Nelly Vlietstra zegt het volgende;
Gedurende de zwangerschap leert de baby het ritme van de moeder kennen. Na de geboorte ontstaat er door het ritme en de voorspelbaarheid van de zorg van de ouders geleidelijk een gevoel van continuïteit. Daarnaast is de volgorde in de ontwikkeling van een baby genetisch vastgelegd en wordt deze gefaciliteerd door de directe omgeving. De rijping van de hersenen bepaalt wanneer een volgende stap gemaakt wordt. Hoe deze stap beleefd wordt is afhankelijk van de aanleg van het baby en de manier waarop de omgeving het kind kan ondersteunen.
Zeer aan te raden deze lezing of je nu met volwassenen werkt of met kinderen.
Van 12:30 uur- 13:30 uur
Tijd voor lunch! In de hal volgt er op deze mooie ochtend een heerlijke lunch, waarin er genoeg tijd is elkaar te ontmoeten en even de benen te strekken. Zorg dat je op tijd terug bent, want we hebben ook een prachtig middagprogramma wat ik nu met plezier zal gaan beschrijven.
Van 13:30 uur- 14:30 uur
We blijven in de kinder- en jeugdsfeer met onze volgende spreker; Ted van Lieshout met moderator Simone Logtenberg.
Ted van Lieshout zal voordragen uit eigen werk en in een vraaggesprek met moderator Simone Logtenberg zullen ze onder andere ingaan op het dominerende kind-perspectief in zijn werk en hoe het kind in de volwassene springlevend blijft.
Zo zegt hij in een interview het volgende;
“Herinneringen aan je kindertijd gaan niet weg, die blijven gewoon, dus je bent nog steeds het kind dat je was. Als je kijkt naar een fotoalbum en je ziet daar een baby’tje dan zeg je: dat ben ik, dan zeg je niet: dat was ik.”
Veel van zijn werk wordt beschouwd als verbindende schakel tussen literatuur voor jongeren en die voor volwassenen. Kenmerkend voor zijn werk zou zijn het voortdurend zoeken naar nieuwe vormen; ‘zodra hij iets beheerst, zoekt hij een nieuwe uitdaging. Van elk boek dat verschijnt, probeert hij iets vernieuwends uit te laten gaan. Hij experimenteert met schrijven en tekenen, maar tegelijk is zijn (teken)stijl herkenbaar en keert een aantal thema’s geregeld terug: dood, mensen die er niet bij horen, tegenstrijdige gevoelens rond opgroeien, zoeken naar geborgenheid en houvast en naar een eigen plek. Zijn werk is deels autobiografisch, bijvoorbeeld waar hij zijn gevoelens rond de dood van zijn vader en zijn broer verwoordt. Zijn kracht ligt in de combinatie van kwetsbaarheid, eerlijkheid en humor‘.
Ted van Lieshout (1955) is een zeer veelzijdig, actief én eigentijds kunstenaar. Hij is gelauwerd schrijver van jeugd- en volwassen boeken, dichter, illustrator, grafisch ontwerper en beeldend kunstenaar en sinds kort ook podcastmaker.
Van 14:30-16:00 uur
‘Het ontstaan van de tijd’.
We zijn bijzonder verheugd dat Thomas Hertog in onze jubileum editie van de Summeruniversity psychoanalyse ‘Het is tijd’ komt spreken. Hij is zeer bevlogen bezig met tijd en de mens én hij is een begenadigd spreker. Thomas Hertog is een Belgisch theoretisch natuurkundige en kosmoloog aan de KU Leuven en hij is jarenlang een belangrijke medewerker van professor Stephen Hawking geweest. Hij is met hem bezig geweest met onder andere een unificatie theorie; een theorie die de meerdere theorieën en wetten die er bestaan over de natuur zou kunnen gaan verenigen.
Thomas Hertog zal ons meenemen op een wervelende ruimtereis langs zwarte gaten, kosmische hologrammen en ver terug in de tijd, naar onze allerdiepste wortels. Hij zal in begrijpelijke taal iets vertellen over hun ingewikkelde en radicaal vernieuwende theorie, en een darwiniaans perspectief op de oorsprong van ons heelal voorstellen. Een theorie die de manier waarop we naar de kosmos kijken op losse schroeven zet.
Interessant van de doorbraak van Hawking en Hertog is dat ze het heelal niet van buitenaf bekeken -met als idee het heelal in zijn geheel te beschouwen en te doorgronden-, maar dat ze bedachten dat ze het van binnenuit moesten begrijpen. Wat toch raakt aan ons werk. Zoals Hertog zegt; “We zijn tenslotte déél van het heelal.” Het allerlaatste wat Hawking voor zijn dood tegen Thomas Hertog zei was: “We put humankind back in the center”.
Christine Franckx en Marion Wolfis zullen als moderatoren de lezing vanuit psychoanalytisch perspectief inleiden wat ook zeker de moeite waard gaat zijn.
Komt allen voor een zeer enerverende lezing, welke veel ruimte en tijd tot denken zal bieden!
Vanaf 16:30 uur
Deze dag willen we feestelijk afsluiten met een welkomstborrel. Over de locatie worden jullie nog door onze denktank ingelicht. Vermoedelijk zal er met een glas in de hand nog lang gesproken worden over alles wat op deze dag aangeraakt is. Hopelijk is het mooi weer. Leuk om elkaar dan in een andere ambiance te ontmoeten.
Inschrijven
Met deze welkomstborrel komt er een einde aan deze rijk gevulde eerste dag van de summerschool psychoanalyse ‘Het is Tijd’ en voor nu ook aan deze nieuwsbrief. Mocht je je willen inschrijven voor de maandag en dinsdag/ of voor de hele week/ of voor enkel woensdag, donderdag en vrijdag, schrijf je dan in! Je hebt nu nog de meeste keus in de parallelsessies.
Tot ziens en een hartelijke groet, namens de organisatie van de Summer University Psychoanalyse
Marion Wolfis